Risico | Uitbuiting
Iemand dwingen om seksuele diensten te verrichten zodat je daar zelf financieel beter van wordt. Het is een vorm van mensenhandel.
Iemand dwingen om seksuele diensten te verrichten zodat je daar zelf financieel beter van wordt. Het is een vorm van mensenhandel.
Moeder Esther (37)
“Hij zit vast nu. Het is nog steeds niet te bevatten dat mijn dochter hierin verzeild is geraakt. Ze leerde hem via Instagram kennen. Hij vroeg haar om af te spreken en daar heeft ze mee ingestemd. Ze zei gewoon ja, omdat ze niet wist wat ze anders moest zeggen. Die jongen heeft meteen misbruik van haar gemaakt en heeft dat ook gefilmd. Toen moest ze van hem dat soort dingen ook met anderen gaan doen, want anders zou hij ons dat filmpje sturen. Mijn dochter was zo bang; zowel voor hem als voor onze reactie, dat ze alles deed wat hij zei. Wat een hel.”
Mijn tips:
Seksuele uitbuiting is een vorm van mensenhandel. De dader (de loverboy) gaat een relatie aan met een jongere met de intentie deze te misbruiken voor prostitutie en vaak ook nog andere criminele activiteiten. Alle financiële opbrengsten gaan naar de loverboy. Het slachtoffer ziet daar niets tot weinig van.
De werkwijze van criminelen die zich schuldig maken aan seksuele uitbuiting is vergelijkbaar met die van een groomer. Ze richten zich op de tieners en proberen hen te isoleren van ouders en vrienden. Ze zoeken online vooral contact met jongens en meiden die veel van zichzelf en hun dagelijkse bezigheden laten zien. Ze hebben een zesde zintuig ontwikkeld voor jongeren die onzeker over hun uiterlijk zijn en gevoelig zijn voor complimenten en aandacht. Eenmaal in bezit van kennis of beelden waarmee ze de jongere onder druk kunnen zetten, verandert de houding van de loverboy. Hij manipuleert, dreigt en chanteert net zoals bij sextortion. Hij weet als geen ander de jongere het gevoel te geven dat deze niet ontkomen kan aan de situatie.
Slachtoffers durven vaak geen hulp te zoeken. Ze zijn bang dat niemand hen zal geloven en zijn bang voor het fysieke geweld die de loverboy zal gebruiken als die erachter komt.
De gevolgen van seksuele uitbuiting zijn heel ernstig en kunnen het leven van slachtoffers op veel manieren beïnvloeden. Slachtoffers krijgen vaak te maken met emotionele en psychische problemen, zoals angst, depressie, stress en een laag zelfbeeld. Ze kunnen ook lichamelijk letsel oplopen door mishandeling, slechte leefomstandigheden en de gezondheidsrisico’s van gedwongen prostitutie. Hierdoor raken ze vaak geïsoleerd, verliezen ze contact met vrienden en familie, en komen alleen te staan. Daarnaast worden ze soms financieel uitgebuit, wat kan leiden tot armoede. Deze ervaringen hebben vaak langdurige gevolgen, zoals moeite met vertrouwen, het aangaan van relaties en het vinden van hun plek in de samenleving.
Ja, seksuele uitbuiting is strafbaar. In Nederland valt dit onder de Wet mensenhandel (art. 273f Sr). Daders kunnen zware straffen krijgen, variërend van gevangenisstraffen tot hoge geldboetes. Slachtoffers kunnen aangifte doen en worden beschermd door wetgeving en hulporganisaties.
Er zijn een paar dingen die kinderen moeten weten over loverboys en seksuele uitbuiting. Dit is wat je tegen je kind kunt zeggen:
Er is er maar één die mag besluiten wat je wel en niet doet en dat ben jij. Jouw lichaam is van jou en van niemand anders. Mensen die denken daar de baas over te kunnen spelen, hebben geen respect voor jouw grenzen. Zij maken misbruik van jouw liefde en vertrouwen en zullen jou dat zelf nooit kunnen geven. Dit soort mensen verdient jou niet.
Wat de ander ook zegt, laat je niet onder druk zetten om iets te doen dat je niet wilt. Hoe erg het vooruitzicht ook is van wat er kan gebeuren. En hoe bang je ook bent. Het blijft namelijk niet bij 1x. De ander krijgt daardoor meer macht om verder te gaan. Wat je kunt zeggen is “Nee, dat doe ik niet. Wat je doet is strafbaar en ik ga actie nemen.” Daarna verbreek je het contact en zoek je hulp.
Vertel iemand wat jou is overkomen. Hoe bang je ook bent en hoe moeilijk je dat ook vindt. Je moet hier niet alleen voor staan. Zorg dat je iemand hebt die kan steunen. Als je het te spannend vind om met ons te praten, weet dan dat er ook organisaties zijn die je kunnen helpen en waar je anoniem mee kunt chatten.
Wat er ook aan de hand is en wat er ook is gebeurd, wij zullen je altijd steunen en helpen. Je hoeft je niet te schamen. We zijn er altijd voor jou.
Jongeren hebben verschillende eigenschappen nodig om weerbaar te zijn in contacten met een loverboy. Deze eigenschappen helpen hen om zichzelf te beschermen en veerkrachtig te zijn:
Geloof in jezelf en een sterke eigenwaarde hebben biedt altijd een stevige bescherming. In het geval van het risico op seksuele uitbuiting zorgt dat ervoor dat je kind minder gevoelig is voor aandacht en manipulatie. Het is bovendien een belangrijke basis voor de andere eigenschappen.
Dit is het vermogen om duidelijk en stevig grenzen aan te geven en nee te zeggen wanneer iemand iets vraagt wat je niet wilt.
Bij stress ontstaat paniek en dat blokkeert het kunnen overzien van de situatie en mogelijke oplossingen. Als kinderen onder druk kalm kunnen blijven, zijn ze in staat om impulsieve acties te onderdrukken en rationele beslissingen te nemen.
Niet zomaar geloven wat anderen zeggen zorgt ervoor dat je minder vatbaar bent voor manipulatie en bedreiging. Het zorgt ervoor dat je minder snel in paniek raakt.
Moed geeft kracht om weerstand te bieden aan dreigementen. Het zorgt ervoor dat je kind nee durft te zeggen in een stressvolle situatie, hulp durft te vragen en de afperser durft te blokkeren en te rapporteren.
Door met je kind te praten over risico’s van sexting zoals sextortion en loverboys laat je weten dat je heel goed snapt dat er mensen zijn die anderen bewust misleiden om daar misbruik van te maken. Door te bespreken hoe manipulatie en dwang werken, help je je kind deze situaties beter te herkennen. Benadruk dat loverboys écht fout zijn. Je legt daarmee de nadruk op het grensoverschrijdende en strafbare gedrag van de daders en legt niet de schuld bij slachtoffers. Dit maakt het voor je kind makkelijker om naar je toe te komen als het in de problemen dreigt te komen.
Mensen die echt om je geven dwingen je niet om iets te doen dat je niet wilt. Dit is een belangrijk uitgangspunt om te bepalen of iemand het goed met je voor heeft. Leer kinderen en jongeren zichzelf in contacten met anderen de vraag te stellen; ‘zou een goede vriend dit doen of dit van me vragen?’. Als het antwoord nee is, dan zit er iets niet goed. Dat helpt een grens te trekken. Kritisch denken kun je stimuleren door over online risico’s te praten en ze uit te dagen met vragen zoals bijvoorbeeld:
Bespreek seksuele uitbuiting als fictieve situatie: stel dat dit gebeurt, wat zou je dan kunnen doen? Dit helpt je kind om voorbereid te zijn op een situatie en de keuzes die daarin zijn. Het helpt bovendien om kritisch te zijn op online contacten die ze opdoen. Vragen die je kunt stellen zijn:
Als ouder herken je snel veranderingen in het gedrag van je kind, zoals geheimzinnigheid, een nieuwe invloedrijke vriend(in), of terugtrekken en anders kleden. Vertrouw op je intuïtie als iets niet klopt, ook al kun je het niet precies verklaren. Wuif het niet weg. Het is belangrijk om helder te krijgen wat er speelt, zonder dat je je kind onderwerpt aan een kruisverhoor. Stel open vragen, zonder oordeel en luister met nieuwsgierigheid naar het antwoord.
Een puber die zich goed en gesteund voelt bij een online contact en zelfs verliefd is, ziet geen risico van misbruik. Alle waarschuwingen die je uit zorg en wanhoop op jouw kind afvuurt, hebben een averechts effect. Ze zorgen ervoor dat er afstand ontstaat. Je kind voelt dat er geen begrip en vertrouwen is en er ontstaan discussies. Dat helpt de mensenhandelaar de grip op jouw kind te verstevigen. Hij zal aansturen op het verder verslechteren van de relatie. Je kind zal zelf tot inzicht moeten komen dat er iets niet klopt.
Als je voelt dat het contact schadelijk is voor je kind en dat onmiddellijk moet stoppen, dan is het logisch dat je meteen actie wilt nemen. Maar te snel ingrijpen kan het contact met je kind verbreken. Je kind ziet mogelijk nog niet in dat de ander schadelijk is, of voelt zich gevangen in de situatie. In beide gevallen is het belangrijk dat je kind zich veilig, vertrouwd en geliefd bij jou voelt.
Door te luisteren en geduldig mee te bewegen, kun je laten zien dat de situatie niet oké is en er altijd een uitweg is.
In een situatie van seksuele uitbuiting is stress en angst bij je kind hoog. Zorg daarom dat er een lage drempel is om je in vertrouwen te durven nemen. Laat ze merken dat ze altijd bij je terecht kunnen om met je te praten zonder bang te hoeven zijn voor een oordeel of straf. Bij seksuele uitbuiting komt ook vaak fysiek geweld voor. Zorg dus dat je kind thuis een plek heeft waar het veilig is voor de mensenhandelaar. De politie kan je adviseren wat daarvoor nodig is.
Bij een vermoeden van seksuele uitbuiting is het belangrijk de politie te informeren. Die kan onderzoeken, ingrijpen en slachtoffers beschermen. Als je kind slachtoffer is van een mensenhandelaar, loopt de veiligheid van het hele gezin gevaar, vooral als de mensenhandelaar merkt dat ouders proberen in te grijpen. In zulke situaties kan de mensenhandelaar ook de ouders gaan intimideren en bedreigen met geweld om zijn controle te behouden.
Maak je je zorgen? Vind je het lastig om het gesprek met je kind aan te gaan? Is jouw kind betrokken bij online grensoverschrijdend gedrag? Je hoeft er niet alleen voor te staan. Er zijn verschillende organisaties die je kunnen helpen.